Minęły dokładnie 4 lata, od kiedy Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie dołączył do prestiżowego grona instytucji w Europie, które mogą poszczycić się wyróżnieniem „HR Excellence in Research”. Co się wydarzyło do tej pory? Jakie wyzwania stoją przed naszą Uczelnią w celu zachowania prawa do dalszego używania tego elitarnego odznaczenia?
Zacznijmy jednak od przypomnienia czym właściwie jest to całe „logo HR”. Przyznawane wyróżnienie „HR Excellence in Research” (dawniej "logo") jest jednym z działań Komisji Europejskiej w ramach strategii Human Resources Strategy for Researchers (HRS4R), której zadaniem jest poprawa warunków zatrudnienia i rekrutacji naukowców w Europie. Znak ten nadawany jest w uznaniu za działania podjęte przez instytucję na rzecz pracowników naukowych, a także służy zachęceniu jej do dalszego podnoszenia atrakcyjności warunków pracy i rozwoju karier naukowców, poczynając od procesów ich rekrutacji.
Wyznacznikiem dla strategii HRS4R są dokumenty: Europejska Karta Naukowca i Kodeks Postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych zawierające zbiór podstawowych zasad (jest ich łącznie 40), którymi powinny kierować się jednostki działające w sferze B+R (zarówno publiczne, jak i prywatne) oraz organizacje finansujące badania. Instytucje z powodzeniem wdrażające zasady Karty i Kodeksu zostają nie tylko wyróżnione przez Komisję Europejską znakiem „HR Excellence in Research", ale jednocześnie są przez nią promowane wśród międzynarodowych organizacji i naukowców jako te, które zapewniają badaczom najlepsze standardy pracy i rozwoju. Otrzymanie tego odznaczenia tworzy wizerunek prestiżowej i profesjonalnej jednostki, dlatego coraz więcej instytucji naukowych w Polsce podejmuje działania mające na celu uzyskanie znaku HR. Aktualnie w naszym kraju może się nim poszczycić aż 88 organizacji.
Wyróżnienie „HR Excellence in Research” zostało przyznane Zachodniopomorskiemu Uniwersytetowi Technologicznemu w Szczecinie w grudniu 2016 roku. Instytucje, starające się o uzyskanie znaku HR oraz te, które już go otrzymały muszą pamiętać, że nie jest to jednorazowe działanie, lecz proces ciągły, obejmujący szereg etapów. Wiąże się to także z regularną oceną postępów we wdrażaniu i przestrzeganiu zasad Karty i Kodeksu dokonywaną przez zagranicznych ekspertów wyznaczanych przez Komisję Europejską. Po dwóch latach od otrzymania znaku HR, ZUT przeszedł pierwszą taką ocenę okresową (Interim Assessment). Eksperci Komisji Europejskiej na podstawie przedłożonego raportu uznali, że rezultaty naszej Uczelni są adekwatne do przedłożonego wcześniej planu działań. Docenili także wysiłek w dokumentowaniu postępów i zaangażowanie we wdrażanie zasad Karty i Kodeksu. Warto tutaj zacytować fragment opinii: „ZUT has done a good job”. Tego stwierdzenia, chyba nie musimy tłumaczyć, brzmi dobrze, prawda? Nie możemy jednak spocząć na laurach, ponieważ w ocenie ekspertów KE zaktualizowany plan działań na kolejne 3 lata jest „ambitny i bardzo wymagający”. Mimo pochwał w rekomendacjach znalazły się też wskazówki oraz zalecenia, na które musimy zwrócić szczególną uwagę przygotowując się do kolejnej ewaluacji. Jest to niezwykle istotne, ponieważ w odróżnieniu od ostatniej oceny, jej wyniki będą warunkowały zachowanie prawa do posługiwania się tym prestiżowym wyróżnieniem przez kolejne 3 lata.
Nasuwa się pytanie: co dalej? Na pewno jest to sukcesywne realizowanie zadań, do których zobowiązała się nasza Uczelnia, czyli m.in. wzmocnienie wsparcia dla naukowców ubiegających się o wizyty naukowe za granicą, wdrożenie kodeksu etyki nauczyciela akademickiego oraz polityki otwartego dostępu (Open Access), ukończenie prac nad strategią zarządzania zasobami ludzkimi, czy przeprowadzenie serii szkoleń, które rozwiną umiejętności miękkie doktorantów.
Termin złożenia kolejnego raportu upływa 13 marca 2022 r. Co istotne, ocena ta (Renewal Assessment) będzie połączona z wizytą (site visits) w ZUT zagranicznych ekspertów (Lead Assessors), którzy na miejscu ocenią postępy wdrażania europejskiej strategii HRS4R. Dlatego tak ważne, oprócz realizacji samych zadań przewidzianych w planie, są również działania mające na celu podniesienie wśród społeczności akademickiej świadomości nt. znaczenia, rangi i roli przyznanego wyróżnienia. Audytorzy na ten aspekt zwracają szczególną uwagę i bardzo łatwo mogą go zweryfikować podczas indywidualnych rozmów z dowolnie wybranymi pracownikami/studentami Uczelni. Wrażenie, jakie zrobi ZUT i jakie odniosą eksperci, rzutować będzie na finalny wynik audytu. Czas płynie nieubłaganie, w związku z tym tak istotna jest mobilizacja do działania całej społeczności Uczelni, ponieważ od wspólnego zaangażowania zależy trwałość naszego sukcesu, którym niewątpliwie jest posiadanie prestiżowego wyróżnienia „HR Excellence in Research”.
Wszystkie dokumenty związane z wdrażaniem strategii HRS4R w ZUT znajdują się na stronie Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. Serdecznie zachęcamy do zapoznania się z nimi, a w razie jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości zapraszamy do kontaktu.
Agnieszka Korpal
Konsultant ds. Programów Ramowych UE
Regionalny Punkt Kontaktowy Programów Ramowych UE
RCIiTT ZUT w Szczecinie
e-mail: Agnieszka.Korpal@zut.edu.pl
tel.: 91 449 47 23
.jpg)