Plan Równości Płci – kryterium kwalifikowalności w Horyzoncie Europa

Horyzont Europa kładzie szczególny nacisk na aspekty równości płci. W Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/695 z dnia 28 kwietnia 2021 r. ustanawiającym program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji Horyzont Europa podkreślono w punkcie 53. znaczenie równości płci: 

Działalność prowadzona w ramach Programu powinna dążyć do zniesienia uprzedzeń ze względu na płeć i różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn, do poprawy równowagi między życiem prywatnym i zawodowym oraz propagowania równości kobiet i mężczyzn w obszarze badań naukowych i innowacji, w tym zasady równości wynagrodzenia bez dyskryminacji ze względu na płeć, zgodnie z art. 2 i 3 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) oraz art. 8 i 157 TFUE. Aspekt płci powinien być uwzględniany w treściach z zakresu badań naukowych i innowacji oraz monitorowany na wszystkich etapach cyklu badawczego. Ponadto działalność w ramach Programu powinna mieć na celu wyeliminowanie nierówności oraz promowanie równości i różnorodności we wszystkich aspektach badań naukowych i innowacji w odniesieniu do wieku, niepełnosprawności, rasy i pochodzenia etnicznego, religii lub przekonań oraz orientacji seksualnej. 

W praktyce oznacza to, że jednym z kryteriów kwalifikowalności w Horyzoncie Europa jest wymóg posiadania Planu Równości Płci (Gender Equality Plan, GEP). Kryterium obowiązuje od roku 2022 wszystkich wnioskodawców będącymi jednostkami sektora publicznego, ośrodkami badawczymi lub instytucjami szkolnictwa wyższego z siedzibą w państwie członkowskim UE lub w kraju stowarzyszonym z programem Horyzont Europa. Już na etapie składania wniosku należy udzielić informacji w kwestii posiadania GEP. 

Aby zrealizować kryterium kwalifikowalności, GEP musi spełniać 4 obowiązkowe warunki:

• być dokumentem publicznym: GEP powinien być oficjalnym dokumentem podpisanym przez najwyższe kierownictwo i rozpowszechnionym w instytucji. Powinien wykazywać zaangażowanie na rzecz równości płci, wyznaczać jasne cele oraz szczegółowe działania i środki do ich osiągnięcia;
• mieć dedykowane zasoby: do przygotowania, monitorowania, aktualizowania, oceny i wdrażania planu (jak etatowy pracownik oraz zespół ds. równości płci);
• uwzględniać gromadzenie i monitorowanie danych: GEP musi być oparty na dowodach i na danych bazowych z podziałem na płeć, zebranych od wszystkich kategorii/grup pracowników. Powinny one być podstawą sformułowania celów, wskaźników oraz podlegać bieżącej ocenie postępów ich realizacji;
• być wspierane przez szkolenia i budowanie potencjału: działania mogą obejmować rozwijanie kompetencji w zakresie płci i zwalczanie uprzedzeń związanych z płcią, tworzenie grup roboczych poświęconych określonym tematom oraz podnoszenie świadomości poprzez warsztaty i działania komunikacyjne.

Dodatkowo, GEP powinien obejmować 5 następujących obszarów tematycznych:

• balans pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym oraz kultura organizacyjna;
• równowaga płci na stanowiskach kierowniczych i decyzyjnych; 
• równość płci w procesie rekrutacji i dostępie do rozwoju kariery; 
• włączanie wymiaru płci w treści badawcze i dydaktyczne;
• przeciwdziałanie przemocy ze względu na płeć, w tym molestowaniu seksualnemu. 

Ponadto, warto pamiętać, że kwestie wymiaru płci opisane we wniosku konkursowym podlegają ocenie w ramach kryterium doskonałość. 

Zachęcamy do udziału w webinarium organizowanym przez Krajowy Punkt Kontaktowy: Jak przygotować Plan Równości Płci w jednostkach publicznych, który odbędzie się 31 marca 2022 r. w godz. 9.30 – 14.00.

W celu poznania bardziej szczegółowych informacji zapraszamy do kontaktu z konsultantką Horyzontalnego Punktu Kontaktowego Polska Zachodnia, p. Agnieszką Korpal, e-mail: Agnieszka.Korpal@zut.edu.pl, tel. 91 449 47 23.